Σημαντικές προκλήσεις αντιμετωπίζει η Ελλάδα στην αγορά εργασίας, καθώς η στενότητα σε διαθέσιμο προσωπικό δυσκολεύει ολοένα και περισσότερο τις επιχειρήσεις να καλύψουν τις ανάγκες τους. Το πρόβλημα δεν περιορίζεται στο παρόν, αλλά αναμένεται να ενταθεί τα επόμενα χρόνια, λόγω της υπογεννητικότητας και της γήρανσης του πληθυσμού, που οδηγούν σε σταδιακή συρρίκνωση του εργατικού δυναμικού.
Η μείωση της ανεργίας τα τελευταία χρόνια έχει περιορίσει σημαντικά τη δεξαμενή διαθέσιμων εργαζομένων, αυξάνοντας τη στενότητα στην αγορά. Ως αποτέλεσμα, πολλές επιχειρήσεις είτε αδυνατούν να λειτουργήσουν στο μέγιστο της παραγωγικής τους δυναμικότητας είτε αναγκάζονται να προσφέρουν υψηλότερους μισθούς για να προσελκύσουν ή να διατηρήσουν προσωπικό.
Η εξέλιξη αυτή ανεβάζει το κόστος εργασίας με ταχύτερους ρυθμούς από την παραγωγικότητα, αυξάνοντας το μοναδιαίο κόστος και δημιουργώντας κινδύνους για την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας.
Τι επισημαίνει το ΙΟΒΕ
Όπως αναφέρει ο Νίκος Βέττας, Γενικός Διευθυντής του ΙΟΒΕ και καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, η ισχυρή ανάκαμψη της οικονομίας οδήγησε σε συστηματική μείωση της ανεργίας και αύξηση των ονομαστικών αποδοχών, όμως το πρόβλημα της έλλειψης εργατικού δυναμικού γίνεται πλέον πιο έντονο.
Όπως τονίζει, ενώ υπάρχει ανάγκη για περαιτέρω αύξηση της παραγωγής, ο πληθυσμός και κατ’ επέκταση το εργατικό δυναμικό μειώνονται, δημιουργώντας ένα δύσκολο μείγμα για το μέλλον.
Πού εντοπίζονται οι μεγαλύτερες ελλείψεις
Σύμφωνα με τον κ. Βέττα, οι ελλείψεις δεν είναι οριζόντιες. Εντοπίζονται κυρίως:
-
στις κατασκευές, όπου οι ανάγκες για νέα έργα και ανακαινίσεις παραμένουν αυξημένες,
-
στον πρωτογενή τομέα, λόγω έλλειψης νέων εργαζομένων στην ύπαιθρο και αποχώρησης μεταναστών,
-
στην πληροφορική, τις ψηφιακές τεχνολογίες και τις ειδικότητες μηχανικών, όπου τα κενά είναι συστηματικά και δύσκολα καλύπτονται,
-
στον τουρισμό και την εστίαση, με έντονες ελλείψεις που συνδέονται και με την εποχικότητα.
Κρίσιμο στοίχημα, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, αποτελεί η ταχύτερη μετακίνηση εργαζομένων από κλάδους χαμηλής ζήτησης σε τομείς με καλύτερες προοπτικές, μέσω στοχευμένης κατάρτισης.
Τα στοιχεία για τις κενές θέσεις εργασίας
Η τελευταία Ενδιάμεση Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας δείχνει ότι τα υψηλότερα ποσοστά κενών θέσεων καταγράφονται:
-
στις κατασκευές (3,9%),
-
στις επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες (2,6%),
-
στο εμπόριο, τα καταλύματα και την εστίαση (1,7%),
-
στη μεταποίηση (1,6%).
Αντίθετα, χαμηλότερα ποσοστά εμφανίζουν οι χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες, καθώς και ο κλάδος της πληροφορικής και των επικοινωνιών.
Τουρισμός: ελλείψεις που «φρενάρουν» τη λειτουργία
Ο τουρισμός, μία από τις βασικές «ατμομηχανές» της ελληνικής οικονομίας, αντιμετωπίζει ιδιαίτερα έντονο πρόβλημα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του WTTC, την επόμενη δεκαετία στην Ελλάδα θα λείπουν περίπου 290.000 εργαζόμενοι στον κλάδο.
Όπως επισημαίνουν επαγγελματίες, σήμερα λείπει σχεδόν το ένα τρίτο του αναγκαίου προσωπικού, με το κενό να καλύπτεται συχνά από τους ίδιους τους ιδιοκτήτες και τις οικογένειές τους. Το κόστος μισθοδοσίας αυξάνεται, καθώς σε πολλές περιπτώσεις απαιτούνται μισθοί άνω των 1.500 ευρώ, χωρίς να υπολογίζεται το κόστος στέγασης.
Κατασκευές: κενό έως 150.000 εργαζομένων
Αντίστοιχα σοβαρή είναι η κατάσταση και στις κατασκευές. Όπως αναφέρει ο Δημήτρης Καψιμάλης, πρόεδρος της ΟΚΚΕ, το έλλειμμα εργατοτεχνιτών φτάνει τις 150.000 θέσεις.
Πολλοί έμπειροι τεχνίτες αποχώρησαν στο εξωτερικό τα χρόνια της κρίσης, ενώ τα μεγάλα δημόσια και ιδιωτικά έργα, όπως το Ελληνικό, απορροφούν σημαντικό μέρος του διαθέσιμου δυναμικού. Η έλλειψη προσωπικού έχει οδηγήσει σε εκτόξευση του κόστους κατασκευής, με τις τιμές νέων διαμερισμάτων να φτάνουν ακόμη και τα 5.000–6.000 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο σε περιοχές της Αττικής.
Ένα πρόβλημα με μακροπρόθεσμες συνέπειες
Η στενότητα στην αγορά εργασίας αναδεικνύεται σε μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για την ελληνική οικονομία. Χωρίς συντονισμένες πολιτικές για κατάρτιση, προσέλκυση εργαζομένων και αντιμετώπιση του δημογραφικού, οι πιέσεις σε μισθούς, τιμές και ανταγωνιστικότητα αναμένεται να ενταθούν.
ΠΗΓΗ: CNN Greece