Στο ελληνικό εργασιακό πλαίσιο, η ετήσια άδεια αναψυχής αποτελεί βασικό δικαίωμα κάθε εργαζομένου, που συνδέεται άμεσα με την προστασία της υγείας και της ασφάλειας στην εργασία. Σήμερα, η άδεια πρέπει να δοθεί εντός του ημερολογιακού έτους, δηλαδή μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου, και αν δεν εξαντληθεί μεταφέρεται αυτοδικαίως στον επόμενο χρόνο.
Ωστόσο, από το 2026 εισάγονται σημαντικές αλλαγές στον τρόπο διαχείρισης και κατανομής της άδειας που αφορούν τόσο τους εργαζόμενους όσο και τις επιχειρήσεις. Από τότε, η άδεια δεν θα αντιμετωπίζεται πλέον αυστηρά ως ένα σύνολο ημερών που πρέπει να ληφθούν ως ενιαίο block, αλλά θα υπάρχει μεγαλύτερη ευελιξία στη διαχείρισή της εντός του ίδιου έτους.
Η εργατική νομοθεσία παραμένει σαφής όσον αφορά την υποχρέωση χορήγησης: αν η άδεια δεν δοθεί μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου, μεταφέρεται υποχρεωτικά και πρέπει να χρησιμοποιηθεί έως τις 31 Μαρτίου του επόμενου έτους. Αν αυτό δεν συμβεί, ενεργοποιούνται συγκεκριμένες νομικές και οικονομικές συνέπειες για τους εργοδότες. Επιπλέον, η παραίτηση του εργαζομένου από την άδεια θεωρείται άκυρη, ακόμα και με έγγραφη συναίνεση, και σε περίπτωση που η σχέση εργασίας λήξει, ο εργοδότης οφείλει να καταβάλει την αποζημίωση για όλες τις μη ληφθείσες ημέρες.
Διευρυμένη ευελιξία και νέες προβλέψεις από το 2026
Με τις αλλαγές που θα ισχύσουν από την 1η Ιανουαρίου 2026, το καθεστώς χορήγησης της άδειας αποκτά πιο ευέλικτο χαρακτήρα. Αν και η συνολική διάρκεια παραμένει αμετάβλητη, δίνεται πλέον η δυνατότητα στον εργαζόμενο να αιτείται κατάτμηση της ετήσιας άδειας σε έως και τέσσερις περιόδους μέσα στο ίδιο έτος, κατόπιν συμφωνίας με τον εργοδότη. Αυτό σημαίνει ότι ο μισθωτός μπορεί να διανείμει τις ημέρες ανάπαυσης σύμφωνα με τις ανάγκες του, χωρίς να περιορίζεται στην απόλυτη συνέχεια που ίσχυε μέχρι σήμερα.
Παράλληλα, διατηρούνται ελάχιστα όρια συνεχόμενων ημερών άδειας, ώστε να εξασφαλίζεται πραγματική ανάπαυση: πέντε εργάσιμες ημέρες για τους εργαζόμενους με πενθήμερη απασχόληση, έξι για όσους εργάζονται εξαήμερο σύστημα και δώδεκα για ανηλίκους. Η κατάτμηση εξακολουθεί να απαιτεί γραπτό αίτημα και αποδοχή του εργοδότη, διασφαλίζοντας ότι η επιλογή γίνεται με τη θέληση του εργαζομένου και με σεβασμό στις λειτουργικές ανάγκες της επιχείρησης.
Επιπλέον, από το 2026 καταργείται η υποχρέωση προαναγγελίας της άδειας στο πληροφοριακό σύστημα «Εργάνη», η οποία αντικαθίσταται από απολογιστική καταχώριση εντός του επόμενου μήνα από τη χορήγησή της. Παρότι η θερινή περίοδος εξακολουθεί να θεωρείται σημαντική για την άδεια (με τουλάχιστον το 50% των εργαζομένων κάθε επιχείρησης να λαμβάνει άδεια από Μάιο έως Σεπτέμβριο), το νέο σύστημα μειώνει τη διοικητική επιβάρυνση των επιχειρήσεων και δίνει περισσότερες επιλογές στους εργαζομένους.
Η ουσιαστική αναμόρφωση του τρόπου χορήγησης της ετήσιας άδειας από το 2026 σηματοδοτεί μια προσπάθεια μεγαλύτερης ευελιξίας και ισορροπίας ανάμεσα στα δικαιώματα των εργαζομένων και στις ανάγκες των εργοδοτών, χωρίς να θίγει τα βασικά δικαιώματα που προστατεύουν τον εργαζόμενο.
Πηγή newmoney.gr