Τα Χριστούγεννα, η γιορτή της γέννησης του Ιησού Χριστού, έχουν τις ρίζες τους στην αρχαιότητα. Η πρώτη καταγραφή τους ιστορικά γίνεται στη Ρώμη του 4ου αιώνα.
Η 25η Δεκεμβρίου καθιερώθηκε ως ημέρα γέννησης του Ιησού το 354 μ.Χ στη Ρώμη, επί Πάπα Ιουλίου Α΄. Η επιλογή της συγκεκριμένης ημέρας είχε να κάνει με το γεγονός ότι οι Ρωμαίοι γιόρταζαν την ημέρα αυτή ως τη γέννηση του Μίθρα, του θεού του φωτός και του ήλιου.
Οι Ρωμαίοι, επιστρέφοντας από πολέμους στην Ανατολή, έφεραν μαζί τους τη λατρεία διαφόρων θεών, με τον Μίθρα να είναι από τους πιο δημοφιλείς, καθώς θεωρούνταν ο θεός του φωτός που νικούσε το σκοτάδι.
Το Χειμερινό Ηλιοστάσιο
Η γιορτή των Χριστουγέννων έχει επίσης συνδεθεί με το χειμερινό ηλιοστάσιο. Ο Βάινριχ Λερ, καθηγητής Εκκλησιαστικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης, αναφέρει ότι οι Ρωμαίοι, μετά την αναθεώρηση του Ιουλιανού ημερολογίου το 46 π.Χ., γιόρταζαν το χειμερινό ηλιοστάσιο στις 25 Δεκεμβρίου. Αυτή η ημέρα είχε αφιερωθεί στον θεό του ήλιου, Sol Invictus, τιμώντας τη νίκη του φωτός και της ζωής απέναντι στο σκοτάδι και το θάνατο.
Ο εορτασμός της Γεννήσεως του Χριστού στις 25 Δεκεμβρίου πέρασε και στην Ανατολή γύρω στο 376 μ.Χ. Το 386, ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος υποστήριξε την καθιέρωση της 25ης Δεκεμβρίου ως ημέρα εορτασμού της Γέννησης στην Εκκλησία της Αντιόχειας.
Η Εκκλησία καθιέρωσε την 25η Δεκεμβρίου ως την ημέρα γέννησης του Χριστού, που συμβόλιζε τον νέο Ήλιο, ο οποίος διώχνει το σκοτάδι της ειδωλολατρίας και φέρνει το φως του Χριστιανισμού στις ψυχές των ανθρώπων.
Η Επιρροή του Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου
Οι ιστορικοί εκτιμούν ότι και ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος τοποθέτησε σκόπιμα τη γιορτή των Χριστουγέννων στο χειμερινό ηλιοστάσιο για να την ενσωματώσει στην επίσημη χριστιανική παράδοση.
Το 529 μ.Χ., ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός καθιέρωσε την 25η Δεκεμβρίου ως δημόσια αργία και απαγόρευσε την εργασία και τα δημόσια έργα κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων.
Διάδοση και Καθιέρωση στην Ευρώπη
Η γιορτή των Χριστουγέννων διαδόθηκε από τη Ρώμη σε όλον τον κόσμο, και καταγράφεται στην Ιερουσαλήμ από τον 6ο αιώνα. Μέχρι το 1100, μέσω των ιεραποστολών, η γιορτή των Χριστουγέννων έφτασε σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, και σχεδόν όλοι οι λαοί της Ευρώπης τη γιόρταζαν.
Με την εισαγωγή του Γρηγοριανού ημερολογίου το 1582, οι ημερομηνίες των ηλιοστασίων καθιερώθηκαν όπως τις γνωρίζουμε σήμερα, στις 21 Δεκεμβρίου το χειμερινό και στις 21 Ιουνίου το θερινό.
Ο Όρος «Χριστούγεννα»
Η έκφραση «Χριστούγεννα» καθιερώθηκε στον Μεσαίωνα. Η πρώτη καταγραφή της εμφανίζεται το 1170 στο έργο του ποιητή Σπερβόγκελ (Σπουργίτης). Οι Γερμανοί ιστορικοί αναφέρουν ότι προέρχεται από τη γερμανική φράση «ze den wihen nahten», που σημαίνει «στις άγιες νύχτες». Έτσι, τα Χριστούγεννα σημαίνουν «η άγια νύχτα».
Αξιοσημείωτο είναι ότι ήδη από τον 16ο αιώνα, οι άνθρωποι βρήκαν τον όρο «Χριστούγεννα» πολύ κουραστικό και άρχισαν να τον συντομεύουν. Ο βασιλιάς Εδουάρδος ΣΤ΄ της Αγγλίας χρησιμοποίησε το πρώτο γράμμα του Χριστού, το «Χ» (το οποίο προέρχεται από το ελληνικό γράμμα Χ, το οποίο αντιστοιχεί στο «Χριστός»), για να δημιουργήσει το γνωστό «Xmas», που χρησιμοποιείται κυρίως στην αγγλική γλώσσα.
Πηγή: naftemporiki.gr