Το δημογραφικό είναι μια λέξη που εμφανίζεται με τέτοια συχνότητα στον δημόσιο διάλογο, που πλέον έχει μετατραπεί από επιθετικός προσδιορισμός σε ουσιαστικό που στέκεται μόνο του. Όπως λέμε «το κυκλοφοριακό» ή «το ασφαλιστικό», και όλοι ξέρουν για τι μιλάμε, έτσι θεωρείται αυτονόητο ότι όταν μιλάμε για το δημογραφικό, το θεωρούμε αυτομάτως πρόβλημα για την Ελλάδα και για την Ευρώπη.
Συνήθως κάθε συζήτηση για το δημογραφικό περιλαμβάνει προειδοποιήσεις για την αγορά εργασίας και τις συντάξεις.
Έτσι, στο νέο ενημερωτικό δελτίο του CEDEFOP, του Eυρωπαϊκού Κέντρου για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης, διαβάζουμε για το πώς η δημογραφική πρόκληση και η δίδυμη μετάβαση, αυξάνουν τη ζήτηση για εργαζόμενους με υψηλή εξειδίκευση.
Ο όρος «δίδυμη μετάβαση» αναφέρεται στον μετασχηματισμό της ευρωπαϊκής οικονομίας σε «πράσινη» – βιώσιμη και ψηφιακή. Άλλωστε η πράσινη και ψηφιακή μετάβαση είναι και οι δύο βασικοί πυλώνες του ευρωπαϊκού προγράμματος Next Generation EU, του εθνικού σχεδίου Ελλάδα 2.0 και των έργων του Ταμειου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει μια πολύ σοβαρή δημογραφική πρόκληση, που χαρακτηρίζεται από τη γήρανση του πληθυσμού, τη μείωση των ποσοστών γεννήσεων και την αλλαγή των μεταναστευτικών προτύπων. Μέχρι το 2035, το εργατικό δυναμικό της ΕΕ αναμένεται να αυξηθεί, αν και με άνισο τρόπο στις διάφορες ηλικιακές ομάδες, με υψηλότερη ετήσια αύξηση να αναμένεται κυρίως για τα άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω», σημειώνει η ανάλυση του CEDEFOP.
Περισσότεροι συνταξιούχοι, λιγότεροι νέοι εργαζόμενοι
Όπως υπογραμμίζει, αυτή η δημογραφική τάση ασκεί σημαντική πίεση στις αγορές εργασίας, καθώς η αναλογία των νέων εργαζομένων που εισέρχονται στο εργατικό δυναμικό προς τους εργαζόμενους που συνταξιοδοτούνται θα μειωθεί.
Σε αρκετούς τομείς που αντιμετωπίζουν σοβαρές ελλείψεις, όπως η υγεία, η περίθαλψη και οι κατασκευές, οι ελλείψεις αυτές οφείλονται κυρίως στην υψηλή ζήτηση αντικατάστασης.
Στα θετικά αναγνωρίζεται ότι στο μέλλον – σε μια πρόβλεψη με ορίζοντα το 2035, το χάσμα μεταξύ των δύο φύλων όσον αφορά τη συμμετοχή στο εργατικό δυναμικό προβλέπεται να μειωθεί. Όμως ακόμα και αυτή η μείωση θα είναι περιορισμένη και θα οφείλεται στον υψηλότερο ρυθμό αύξησης συμμετοχής των γυναικών σε σύγκριση με τους άνδρες.
Σύμφωνα πάντα με το CEDEFOP, «οι πολιτικές που προωθούν την αναβάθμιση και επανακατάρτιση, την ενεργό γήρανση, τη δια βίου μάθηση και την ενσωμάτωση μπορούν να ενισχύσουν τη μεγαλύτερη συμμετοχή στο εργατικό δυναμικό, ιδίως μεταξύ των υποεκπροσωπούμενων ομάδων, συμπεριλαμβανομένων των μεταναστών και των γυναικών».
Γέροι, γυναίκες, μετανάστες στη δουλειά
Εφόσον δηλαδή λιγότεροι νέοι άνθρωποι θα εισέρχονται στο εργασιακό δυναμικό, πρέπει να φέρουμε «ενέσεις» για να μην καταρρεύσει το σύστημα. Είτε απ’έξω με ελεγχόμενες εισροές μεταναστών – κυρίως φθηνά εργατικά χέρια αλλά όχι μόνο – είτε με αξιοποίηση από τις δεξαμενές του μη ενεργού πληθυσμού: Τις γυναίκες που δεν δουλεύουν ή δουλεύουν part-time ή φροντίζουν άτομα στο σπίτι και τους ηλικιωμένους που πρέπει να «γερνάνε ενεργά». Αυτό σημαίνει ότι οι άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας πρέπει συνταξιοδοτούνται όσο το δυνατόν πιο αργά, αλλά και η σύνταξη που παίρνουν να μην είναι πολύ μεγάλη, ώστε να χρειάζεται να «τσοντάρουν» δουλεύοντας.
Οι τελευταίες προβλέψεις του Cedefop για την απασχόληση το 2034, προβλέπουν οριακή ετήσια αύξηση της απασχόλησης (0,4%) σε επίπεδο ΕΕ. Οι διαφοροποιήσεις στη μελλοντική απασχόληση σε διάφορους τομείς και επαγγέλματα θα καθοδηγούνται σε μεγάλο βαθμό από τη δίδυμηα (ψηφιακή και πράσινη) μετάβαση, παράλληλα με τις δημογραφικές αλλαγές.
Τα επαγγέλματα του αύριο και του χθες
Η υψηλότερη αύξηση της απασχόλησης εντοπίζεται σε κλάδους που σχετίζονται με την υψηλή τεχνολογία και τις επιστήμες: Το περίφημο ακρωνύμιο STEM (Science, Technology, Engineering, Mathematics), συμπεριλαμβανομένων των τομέων της έρευνας και ανάπτυξης (R&D), ο προγραμματισμός ηλεκτρονικών υπολογιστών, οι τομείς της αρχιτεκτονικής και των επιστημών της μηχανικής.
Η πράσινη μετάβαση θα οδηγήσει σε μείωση της απασχόλησης στην εξόρυξη άνθρακα (που προβλέπεται να έχει τη μεγαλύτερη ετήσια μείωση έως το 2035) και στην κατασκευή καυσίμων, ενώ οι θέσεις εργασίας που σχετίζονται με τον ηλεκτρισμό προβλέπεται να αυξηθούν.
ΠΗΓΗ: in.gr
Ακολουθήστε το
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
