25 Γενάρη 2022. Δέκα χρόνια και μια μέρα από το πέρασμα του Θόδωρου Αγγελόπουλου στην «άλλη θάλασσα». Μια σπονδή μνήμης και τιμής, μια συμβολική, λιτή αναπαράσταση της σκηνής με τις βάρκες και με τις κόκκινες σημαίες στη λίμνη όπου γυρίστηκε. Στην πόλη που θα φέρει για πάντα ανεξίτηλα ίχνη από τις αέναες κινηματογραφικές επιστροφές του μεγάλου δημιουργού. «Αναπαράσταση», «Θίασος», «Κυνηγοί», «Μεγαλέξαντρος», «Μελισσοκόμος», «Τοπίο στην Ομίχλη», όλες τους με σκηνές στα Γιάννενα, στην Ήπειρο.
«Ξαφνικά, πέρα από την πόλη, φαίνονται να έρχονται οι βάρκες με τις κόκκινες σημαίες. Τo ευτυχισμένο χαμόγελο στα πρόσωπα των κυνηγών και των άλλων παγώνει, σβήνει. Η φωνή ενός αγοριού έρχεται μαζί με τις βάρκες. Τραγουδάει ένα ερωτικό τραγούδι και οι σύντροφοί του, αγόρια κορίτσια, επαναλαμβάνουν:
Τον Ιούλιο κάποτε μισανοίξανε
Τα μεγάλα μάτια της μες στα σπλάχνα μου
Αμαρτία μου να ΄χα κι εγώ μιαν αγάπη
Μακρινή μητέρα, ρόδο μου, ρόδο αμάραντο.
Οι κυνηγοί και οι άλλοι έχουν μείνει εκεί, στην άκρη της ξύλινης εξέδρας, να παρακολουθούν τις βάρκες με τους νέους που περνάνε, το τραγούδι που γίνεται τρυφερό και μακρινό σαν μνήμη, έτσι όπως κυματίζει και βυθίζεται στην άπλα του γκρίζου νερού. Οι κόκκινες σημαίες έχουν ματώσει τη λίμνη»
(Απόσπασμα από το σενάριο της ταινίας «ΚΥΝΗΓΟΙ»)
«Δεν παραδινόμαστε, συνεχίζουμε».
Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος μνημόνευε συχνά τα στερνά λόγια του Τζιάν Μαρία Βoλοντέ, πριν εκείνος «φύγει» στη διάρκεια των γυρισμάτων του «Βλέμματος του Οδυσσέα». Ο ίδιος το υπέγραψε με το σύνολο του έργου του. Κινηματογραφώντας τις σιωπές, τις αναλαμπές, τις αντάρες της Ιστορίας, αφουγκραζόμενος τριγμούς και βουές, αναζητώντας κι εστιάζοντας στο, κάθε φορά, «καινούργιο βήμα».
«Η εποχή που ζούμε είναι σκληρή, βίαιη, απάνθρωπη. Σκορπά απαισιοδοξία, αλλά και ελπίδα. Οι άνθρωποι αισθάνονται αδυναμία να ολοκληρωθούν μέσα σε αυτόν τον κόσμο. Ο κόσμος πάει μόνος του, είναι η παλιά ιστορία του άγριου ανταγωνισμού. Μια αλληλοεξόντωση. Ο καθένας μόνος του. Όμως, το ατομικό δεν κυοφορεί ελπίδες. Το αιτούμενο είναι το ατομικό και συλλογικό όραμα που οδηγεί στη συλλογική αφύπνιση. “Δεν ξέρω τι μπορεί κανείς να οραματιστεί για το μέλλον, αλλά ένα είναι σίγουρο, ότι αν πάψει να οραματίζεται ή να ονειρεύεται το μέλλον, τότε αυτός ο οργανισμός, άτομο ή κοινωνία, είναι νεκρός…” Η βαθιά πίστη του Θόδωρου Αγγελόπουλου σε έναν καλύτερο κόσμο, που διαπερνά ολόκληρο το έργο του, και η ρηξικέλευθη αισθητική του, τον κατατάσσουν στην πρωτοπορία της σύγχρονης παγκόσμιας τέχνης»
(από το βιβλίο του Λευτέρη Χαρωνίτη «Μια εποχή. Μνήμες …και σκέψεις σκόρπιες με τον Θόδωρο Αγγελόπουλο»)
Το ανολοκλήρωτο ρέκβιεμ του Θόδωρου Αγγελόπουλου, η «Άλλη θάλασσα», θα είναι πάντα εδώ, σαν κάλεσμα για το πέρασμα στο «άλλο», για το ταξίδι:
«Και μην ξεχνάς
πως ήρθε η ώρα πάλι για ταξίδι
Ο άνεμος φυσάει τα μάτια σου μακριά»
(από ανέκδοτο ποίημα του Θόδωρου Αγγελόπουλου)
Μια αναπαράσταση σκηνής του δημιουργού της «Aναπαράστασης». Με την Κομματική Οργάνωση Ιωαννίνων του ΚΚΕ, την κοινότητα, κατοίκους και βαρκάρηδες του νησιού. Μια ιδέα και με την προσωπική συμβολή του Αλέξανδρου Λαμπρίδη, συνεργάτη του Θόδωρου Αγγελόπουλου. Ως ένδειξη μνήμης και τιμής.
“Το πέρασμά μου στην άλλη όχθη απόψε
Με λέξεις σ΄ έφερα ξανά. Κι είσαι εδώ.
Κι όλα ‘ναι αληθινά κι αναμονή… τ’ αληθινού.
Τ’ αληθινού”
(τα στερνά λόγια στην ταινία «Μια αιωνιότητα και μια μέρα»)
