Ολοκληρώθηκε με μεγάλη επιτυχία το 3ο Διεθνές Συνέδριο των Παγκόσμιων Γεωπάρκων UNESCO Ελλάδας-Κύπρου με τίτλο «ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΓΕΩΠΑΡΚΑ UNESCO ΕΛΛΑΔΑΣ- ΚΥΠΡΟΥ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ», το οποίο έλαβε χώρα στα Ιωάννινα στο διάστημα 3-5 Ιουνίου 2022.
Στην πρώτη ημέρα του συνεδρίου, οι εργασίες του οποίου άρχισαν την Παρασκευή, 3 Ιουνίου 2022, παραβρέθηκαν και απέδωσαν χαιρετισμό ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος & Ενέργειας, αρμόδιος για θέματα περιβάλλοντος, κ. Γ. Αμυράς, ο Περιφερειάρχης Ηπείρου κ. Α. Καχριμάνης, ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Κύπρου κ. Χ. Χατζηγεωργίου, ο εκπρόσωπος της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την UNESCO και Πρόεδρος των Παγκόσμιων Γεωπάρκων UNESCO κ. Ν. Ζούρος, η εκπρόσωπος της Κυπριακής Εθνικής Επιτροπής για την UNESCO κα Β. Κασσιανίδου, ο Πρόεδρος της Ε.Α.Γ.Μ.Ε. κ. Κ. Σάλτας και οι Δήμαρχοι Ζαγορίου (κ. Γ. Σουκουβέλος), Κόνιτσας (κ. Ν. Εξάρχου), Ανωγείων (κ. Σ. Κεφαλογιάννης) και Λαυρεωτικής (κ. Δ. Λουκάς).
Την εναρκτήρια ομιλία του συνεδρίου ανέπτυξε ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αιγαίου και πρόεδρος των Παγκόσμιων Γεωπάρκων UNESCO, κ. Ν. Ζούρος, με θέμα την Ανάδειξη της φυσικής κληρονομιάς και τη βιώσιμη ανάπτυξη στο πνεύμα της στρατηγικής των Παγκόσμιων Γεωπάρκων UNESCO. Ακολούθησαν οκτώ εισηγήσεις από τα ισάριθμα Γεωπάρκα της Ελλάδας και της Κύπρου όπου παρουσιάστηκαν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους και κυρίως οι δράσεις που γίνονται σε αυτά με απώτερο στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Την ίδια ημέρα, στο πλαίσιο της συνεργασίας των Παγκόσμιων Γεωπάρκων UNESCO με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.), που έχει επισφραγισθεί από το 2021 με σχετικό Μνημόνιο Συνεργασίας, υπογράφηκαν Προγραμματικές συμβάσεις για συγκεκριμένα έργα και δράσεις στα Γεωπάρκα μεταξύ του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. και του Φορέα λειτουργίας του Γεωπάρκου Βίκου- Αώου (που είναι η Αναπτυξιακή Ηπείρου Α.Ε.) καθώς και τριών ακόμα φορέων λειτουργίας Γεωπάρκων (Σητεία, Λέσβος, Ψηλορείτης), ενώ προβλέπεται να ακολουθήσουν αντίστοιχες ενέργειες και για τα υπόλοιπα Γεωπάρκα.
Τη δεύτερη ημέρα του συνεδρίου, Σάββατο 4 Ιουνίου 2022, έλαβαν χώρα πέντε συνεδρίες στις εξής θεματικές ενότητες: Γεωλογική κληρονομιά και περιοχές με δυναμική ένταξης στα Παγκόσμια Γεωπάρκα, Γεωπάρκα και εκπαίδευση, Γεωτουρισμός και εναλλακτικές μορφές τουρισμού, Βιο-ποικιλότητα στα Γεωπάρκα και τέλος Πολιτιστική κληρονομιά στα Γεωπάρκα. Την ίδια ημέρα έγινε και η εισήγηση του προσκεκλημένου ομιλητή στο συνέδριο του κ. Jose Maria Barrera, ο οποίος είναι ο συντονιστής του Γεωπάρκου Villuercas της Ισπανίας καθώς και του φόρουμ των Γεωπάρκων της Ισπανίας. Το θέμα που ανάπτυξε αφορούσε το Σχέδιο Δράσης για τα 15 Ισπανικά Γεωπάρκα σε συνάρτηση με την στρατηγική του Παγκόσμιου Δικτύου Γεωπάρκων UNESCO.
Την τρίτη ημέρα του συνεδρίου, Κυριακή 5/6/2022, Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, οι σύνεδροι είχαν την ευκαιρία να περιηγηθούν στο Γεωπάρκο Βίκου-Αώου όπου οι γεωλόγοι της Ε.Α.Γ.Μ.Ε. Περ. Μ. Ηπείρου και αρμόδιοι για το Γεωπάρκο κκ. Π. Πάσχος και Ε. Νικολάου, καθώς και τα εξιδεικευμένα στελέχη της Αναπτυξιακής Ηπείρου Α.Ε. σε θέματα Γεωπάρκου (Χ. Παπαϊωάννου, Γ. Κιτσάκη. Α. Σταγκίκας) ξενάγησαν τους συνέδρους στο Γεωπάρκο και τους ενημέρωσαν επί τόπου για την πλούσια γεωλογική, φυσική και πολιτιστική κληρονομιά του.
Στο συνέδριο συμμετείχαν εκπρόσωποι από όλα τα Παγκόσμια Γεωπάρκα UNESCO της Ελλάδας και της Κύπρου και συνεργαζόμενων με αυτά φορέων. Συνολικά το συνέδριο παρακολούθησαν 140 σύνεδροι, από τους οποίους οι 100 δια ζώσης και οι 40 διαδικτυακά. Έγιναν 46 εισηγήσεις από 76 εκλεκτούς επιστήμονες. Ειδικά για το Γεωπάρκο Βίκου- Αώου έγιναν 15 εισηγήσεις οι οποίες κατανέμονταν σε όλες τις θεματικές ενότητες από τη γεωποικιλότητα, τον γεωτουρισμό και την εκπαίδευση έως τη βιοποικιλότητα και την πολιτισμική κληρονομιά.
Το Συνέδριο διοργανώθηκε από τον Αναπτυξιακό Οργανισμό της Περιφέρειας Ηπείρου (Αναπτυξιακή Ηπείρου Α.Ε.), ο οποίος αποτελεί τον φορέα λειτουργίας του Γεωπάρκου Βίκου-Αώου, με την υποστήριξη της Περιφέρειας Ηπείρου και συν-διοργανωτές το Ελληνικό forum Γεωπάρκων, τις Εθνικές Επιτροπές για την UNESCO Ελλάδας και Κύπρου και τον Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.
Στην Ελλάδα και στην Κύπρο υπάρχουν οκτώ Παγκόσμια Γεωπάρκα UNESCO, τα οποία είναι τα εξής: (α) Νήσος Λέσβος, (β) Ψηλορείτης, (γ) Χελμός-Βουραϊκός, (δ) Βίκος-Αώος, (ε) Σητεία, (στ) Γρεβενά- Κοζάνη, (ζ) Κεφαλονιά- Ιθάκη και (η) Τρόοδος. Tα δύο προηγούμενα συνέδρια των Παγκόσμιων Γεωπάρκων UNESCO Ελλάδας και Κύπρου είχαν γίνει στην Αθήνα (2018) και στη Λευκωσία (2019), ενώ στη συνέχεια η πραγματοποίησή τους είχε ανασταλεί λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών της πανδημίας covid-19 και των σχετικών περιορισμών.
