Μπορεί μια γλώσσα με ιστορία τεσσάρων χιλιάδων ετών να έχει θέση στο μέλλον; Η απάντηση είναι καταφατική και έρχεται από την Ευαγγελία Γεωργαντζή, πρόεδρο του νεοσύστατου Ινστιτούτου Ελληνογλωσσίας (ΙΝΕΛ), με εμπειρία δεκαετιών στη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης ή ξένης γλώσσας. Με πίστη, γνώση και πάθος, δίνει μορφή σε ένα όραμα που συνδυάζει την παράδοση με την καινοτομία.
Το ΙΝΕΛ, που ιδρύθηκε με την υποστήριξη του Qualco Foundation και του Qualco Group, έχει σαφή και φιλόδοξη διεθνή αποστολή: τη διατήρηση, τη διάδοση και την ενίσχυση της ελληνικής γλώσσας στον κόσμο. «Σήμερα περίπου 13–15 εκατομμύρια άνθρωποι μιλούν ελληνικά, ως μητρική ή δεύτερη γλώσσα. Στόχος μας είναι να αυξήσουμε αυτό τον αριθμό, μέσω εκπαιδευτικών δράσεων, πολιτισμικής διπλωματίας και ψηφιακών εργαλείων», σημειώνει η κ. Γεωργαντζή.
Η ελληνική ως επιλογή – όχι μόνο για Έλληνες
Η πρόκληση για τις νεότερες γενιές αποδήμων και για τους λάτρεις των γλωσσών είναι ξεκάθαρη: να επιλέξουν τα ελληνικά όχι μόνο για λόγους καταγωγής, αλλά ως εργαλείο έκφρασης και πολιτισμικής σύνδεσης. Όπως τονίζει, η ελληνική γλώσσα διαθέτει μοναδικές δυνατότητες: «Έχει την ικανότητα να εκφράζει αφηρημένες έννοιες με ακρίβεια και φιλοσοφικό βάθος. Είναι μια γλώσσα με ιστορική συνέχεια, που χτίζει γέφυρες με το παρελθόν και ανοίγει δρόμους προς το μέλλον».
Ωστόσο, οι προκλήσεις στην ελληνόγλωσση εκπαίδευση του απόδημου ελληνισμού παραμένουν: έλλειψη μόνιμης στήριξης, γλωσσική αποστασιοποίηση της τέταρτης γενιάς μεταναστών και η ανάγκη σύγχρονου, επιστημονικά τεκμηριωμένου υλικού. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι το έργο «Ελληνικά για σας», που προσφέρεται σε 11 γλώσσες και ενσωματώνει αρχές πολυγλωσσίας και διαπολιτισμικότητας.
Το ΙΝΕΛ και η τεχνολογία: σύμμαχος με μέτρο
Η τεχνολογία, όπως σημειώνει η πρόεδρος του ΙΝΕΛ, μπορεί να αποτελέσει υποστηρικτικό εργαλείο, αρκεί να μην υποκαθιστά τον ζωντανό διάλογο. «Ο ανθρώπινος νους και η σχέση μαθητή–δασκάλου παραμένουν αναντικατάστατα. Η τεχνολογία πρέπει να υπηρετεί την παιδαγωγική και όχι να την αντικαθιστά».
Αυτή η φιλοσοφία επιβεβαιώθηκε και στο πρώτο διεθνές συνέδριο του ΙΝΕΛ, που πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο της Ακρόπολης. Εκεί εκπροσωπήθηκαν 15 χώρες, 15 ξένα και 5 ελληνικά πανεπιστήμια, αποδεικνύοντας ότι η ελληνική δεν είναι μια «νεκρή γλώσσα», αλλά μια ζωντανή, διαπολιτισμική και παιδαγωγική δύναμη.
Ξεχώρισαν εισηγήσεις για τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης (AI), όπως το νέο εργαλείο «Κρι-Κρι», συνοδοιπόρος του ChatGPT, αλλά και καινοτόμες πλατφόρμες όπως το VoiceThread από εκπαιδευτικά ιδρύματα του εξωτερικού. Σημαντικές ήταν και οι παρουσιάσεις γύρω από τη βιωματική μάθηση, τη διαπολιτισμική διαμεσολάβηση και την εξατομικευμένη διδασκαλία.
Συνεργασία, θεσμοθέτηση, μέλλον
Στόχος του ΙΝΕΛ είναι να θεσμοθετήσει το συνέδριο ως ετήσιο θεσμό, να αναπτύξει διεθνή δίκτυα και να δημιουργήσει συνεργασίες με πανεπιστήμια και εκπαιδευτικές δομές του εξωτερικού. Όπως επισημαίνει η κ. Γεωργαντζή, η υποστήριξη από φορείς όπως το Qualco Foundation δεν είναι απλώς οικονομική, αλλά και ηθική, επιτρέποντας τον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό.
Η ελληνική ως εφόδιο ζωής
«Η γλώσσα ανανεώνεται όταν συνομιλεί με τον κόσμο και τις ανάγκες του, όχι όταν περιχαρακώνεται», δηλώνει χαρακτηριστικά η πρόεδρος του ΙΝΕΛ. Κι ενώ ο κίνδυνος της αποσύνδεσης από τη βιωματική χρήση είναι υπαρκτός, η λύση δεν βρίσκεται στην επιβολή, αλλά στη συνέργεια: οικογένειας, σχολείου και θεσμών.
«Το μέλλον της ελληνικής εξαρτάται από το αν θα τη δούμε όχι ως μουσειακό κειμήλιο, αλλά ως εργαλείο δημιουργίας, σκέψης και παγκόσμιας επικοινωνίας», τονίζει καταληκτικά. Και πράγματι, η ελληνική γλώσσα — από την Ιλιάδα μέχρι τον σύγχρονο ψηφιακό κόσμο — είναι εδώ για να αποδείξει ότι μπορεί να ανήκει και στο παρελθόν και στο μέλλον.
ΦΩΤΟ Από την εναρκτήρια εκδήλωση του Συνεδρίου και του ΙΝΕΛ στο Μουσείο της Ακρόπολης (πηγή ΑΠΕ/ΜΠΕ)
Ακολουθήστε το
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.