Γράφει ο Βασίλης Ιωάννου
Έχουν περάσει 3 χρόνια και κάτι μήνες από την ώρα που η Κυβέρνηση Μητσοτάκη με το «πρόσχημα» της κυβερνησιμότητας των Δήμων, προχώρησε στην κατάργηση της απλής αναλογικής και σε άλλες σημαντικές αλλαγές στον εκλογικό νόμο για την Αυτοδιοίκηση. Νομοθετικές ρυθμίσεις και αλλαγές, που όπως πολύ ορθά επισημάναμε, ψηφίστηκαν όχι για να ωφεληθεί ο θεσμός αλλά γιατί αυτό επέτασσε το τότε κομματικό συμφέρον.
Θυμίζω ότι τα βασικά σημεία εκείνων των αλλαγών ήταν ή επαναφορά της 5ετούς θητείας, η εκλογή Δημάρχων και Περιφερειαρχών από τον 1ο γύρο με ποσοστό 43%, το όριο 3% για την είσοδο ενός συνδυασμού στο Δημοτικό & Περιφερειακό συμβούλιο, η κατάργηση της ξεχωριστής κάλπης για τις Κοινότητες, η τεράστια αύξηση των υποψηφίων συμβούλων κλπ.
Εκείνες οι αλλαγές, αλλά και η πολιτική συγκυρία συνέβαλλαν ώστε στις περυσινές Αυτοδιοικητικές εκλογές η ΝΔ να είναι η μεγάλη κερδισμένη.
Δε συνέβη όμως το ίδιο και για το θεσμό της Αυτοδιοίκησης, καθώς οι Κυβερνητικές υποσχέσεις για Διοικητική Μεταρρύθμιση, για ξεκαθάρισμα αρμοδιοτήτων, για γενναία στήριξη των Δήμων με πόρους και προσωπικό, για νέο κώδικα που θα επανεξετάζει την καταστατική θέση των αιρετών, κ.α. παρέμεναν γράμμα κενό.
Η κυβέρνηση, όλα αυτά τα χρόνια, επαγγέλλεται την σύγκλιση με την Ευρώπη των Δήμων και των Περιφερειών, στην πράξη όμως προέτασσε το επιτελικό συγκεντρωτικό κράτος και με τις πολιτικές της οδήγησε την Αυτοδιοίκηση σε πλήρες αδιέξοδο.
Και σαν να μην έφτανε όλο αυτό, σε ένα από τα πιο κρίσιμα συνέδρια της ΚΕΔΕ, η Κυβέρνηση αντί να δώσει πειστικές απαντήσεις και λύσεις στα μείζονος σημασίας προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Δήμοι, επέλεξε τη δικιά της ατζέντα.
Μπορεί οι σύνεδροι να απαίτησαν μια ουσιαστική μεταρρύθμιση στο μοντέλο λειτουργίας του Κράτους και της Αυτοδιοίκησης, εντός του 2025.
Μπορεί να ήταν ομόφωνα τα αιτήματα για:
- Την οικονομική αυτοτέλεια των Δήμων.
- Το ξεκαθάρισμα αρμοδιοτήτων.
- Την επάρκεια σε προσωπικό.
- Την καταστατική θέση των αιρετών.
Όμως η Κυβέρνηση προσήλθε, για μια ακόμη φορά με ευχολόγια για τα κρίσιμα ζητήματα, θεσμικά και οικονομικά, αλλά με “φρέσκιες” ιδέες και “πονηρές» προτάσεις για τη διεξαγωγή των αυτοδιοικητικών εκλογών, του… μακρινού 2028.
Η πρωτοβουλία της Κυβέρνησης, 4 χρόνια πριν τις Αυτοδιοικητικές εκλογές, να εξαγγείλει αλλαγές στον ισχύοντα εκλογικό νόμο, για πολλούς ήταν σκόπιμη και αποπροσανατολιστική κι αν κρίνω εκ του αποτελέσματος, νομίζω ότι ως ένα βαθμό πέτυχε το στόχο της.
Ιδιαίτερα η πρόταση του αρμόδιου Υπουργού να εκλέγονται οι δημοτικές αρχές από τον πρώτο γύρο με την ευφάνταστη ονομασία “επικουρική ψήφος”, κατάφερε να μονοπωλήσει τον διάλογο και θεωρώ ότι σωστά απορρίφτηκε πριν ακόμη τεθεί στο διάλογο.
Παραμένει όμως ένα κρίσιμο ερώτημα:
Η Κυβέρνηση Μητσοτάκη προτίθεται κάποια στιγμή να ασχοληθεί με τα διαχρονικά προβλήματα της Αυτοδιοίκησης, πέρα του να αλλάζει, κατά πως κάθε φορά τη βολεύει, τους όρους διεξαγωγής των εκλογών;
Υ.Γ. Στις προτάσεις του Υπουργού υπάρχουν ορισμένες που είναι καινοτόμες και ενδιαφέρουσες, όπως η ηλεκτρονική ψηφοφορία, ο ορισμός επιπλέον υποψηφίων συμβούλων χωρίς σταυρό προτίμησης, η ποσόστωση για τους νέους κ.α.
Όπως επίσης είναι θετικό το γεγονός ότι προτείνεται να αλλάξουν κάποιες από τις ισχύουσες ρυθμίσεις, όπως η μείωση του αριθμού των υποψηφίων συμβούλων, η κατάργηση της απόσπασης αιρετών δημοσίων υπαλλήλων, η εκλογή των δημοτικών συμβούλων ενιαία στο σύνολο του Δήμου και όχι ανά δημοτική ενότητα, η επαναφορά του προληπτικού ελέγχου από το Ελεγκτικό Συνέδριο, κλπ.
Όμως «ξεχάστηκαν» κάποιες πολύ σημαντικές προτάσεις, οι οποίες καλό θα είναι να τεθούν από την ΚΕΔΕ στον επικείμενο διάλογο, όπως:
- Η κατάργηση της εκλογής από τον πρώτο γύρο με ποσοστό 43%.
- Η επαναφορά της ξεχωριστής κάλπης για τις Κοινότητες.
- Ο καθορισμός συγκεκριμένου ορίου στις θητείες των αιρετών της Αυτοδιοίκησης.
Ακολουθήστε το στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.