Μέχρι πρόσφατα, η πλήρης ανάκτηση κάθε χαμένου εδάφους της Ουκρανίας παρουσιαζόταν από το Κίεβο ως αδιαπραγμάτευτη δέσμευση και κόκκινη γραμμή για την επιβίωση της χώρας. Ωστόσο, σε μια κλειστή συνάντηση στο Τζέντα, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, φαίνεται πως γράφτηκε ένα διαφορετικό κεφάλαιο στον πόλεμο της Ουκρανίας.
Όπως αποκαλύπτουν οι New York Times, τον Μάρτιο του 2025, στο Τζέντα πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά μια κρίσιμη στιγμή, κατά την οποία το περιβάλλον του Βολοντίμιρ Ζελένσκι άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο μιας δύσκολης εδαφικής παραχώρησης. Αυτή η παραδοχή θα μπορούσε να επηρεάσει σημαντικά τις διαπραγματεύσεις και να αναδιαμορφώσει τα όρια της ειρηνικής συμφωνίας.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η συνάντηση αυτή έγινε σε μια κλειστή αίθουσα συνεδριάσεων ξενοδοχείου στην Τζέντα, στις 11 Μαρτίου. Εκεί, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο άπλωσε έναν χάρτη της Ουκρανίας στο τραπέζι, δείχνοντας τη γραμμή επαφής των δύο στρατών, η οποία για τρία χρόνια διαχωρίζει τα εδάφη υπό ουκρανικό και ρωσικό έλεγχο.
«Ποιες είναι οι απόλυτες κόκκινες γραμμές σας; Τι χρειάζεστε οπωσδήποτε για να επιβιώσετε ως κράτος;», ρώτησε ο Ρούμπιο την ουκρανική αντιπροσωπεία, σύμφωνα με αξιωματούχο των ΗΠΑ που παρευρέθηκε στη συνάντηση. Οι συνομιλίες ξεκίνησαν με μια απρόσμενη αποδοχή από το Κίεβο για την πρόταση του Ντόναλντ Τραμπ για μια άμεση και καθολική κατάπαυση του πυρός διάρκειας 30 ημερών.
Λίγο αργότερα, ο Μάικ Γουόλτς παρέδωσε έναν σκούρο μπλε μαρκαδόρο στον Ουκρανό υπουργό Άμυνας Ρουστέμ Ουμέροφ, λέγοντας του: «Ξεκίνα να σχεδιάζεις». Ο Ουμέροφ σχεδίασε πρώτα τα βόρεια σύνορα της Ουκρανίας με τη Ρωσία και τη Λευκορωσία και στη συνέχεια ακολούθησε τη γραμμή του μετώπου, διασχίζοντας τις περιοχές Χάρκοβο, Λουγκάνσκ, Ντονέτσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνα.
Ιδιαίτερη σημασία δόθηκε στον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια, τον οποίο ο Ουμέροφ κύκλωσε στον χάρτη. Προειδοποίησε ότι οι ρωσικές δυνάμεις δεν συντηρούν τον σταθμό σωστά, αυξάνοντας τον κίνδυνο «πυρηνικής καταστροφής», και ξεκαθάρισε ότι το Κίεβο απαιτεί την επιστροφή του υπό ουκρανικό έλεγχο. Ακολούθως, έδειξε τη λωρίδα της Κινμπούρν, εξηγώντας ότι η ανάκτησή της θα εξασφάλιζε την ασφαλή διέλευση ουκρανικών πλοίων προς τα ναυπηγεία του Μικολάιβ.
Για τρία χρόνια, ο Ζελένσκι επαναλάμβανε πως η Ουκρανία θα συνεχίσει να πολεμά μέχρι την πλήρη ανάκτηση κάθε χαμένου εδάφους. Αυτή η γραμμή ήταν η πιο πολιτικά και συμβολικά δύσκολη. Ωστόσο, σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο, εκείνη τη στιγμή σημειώθηκε μια καθοριστική μεταστροφή: «Ήταν η πρώτη φορά που ο Ζελένσκι, μέσω των ανθρώπων του, άφησε να εννοηθεί ότι για να υπάρξει ειρήνη, θα μπορούσε να αποδεχτεί την απώλεια του 20% της χώρας».
Στους διαδρόμους της αμερικανικής αποστολής, σύμβουλοι του Τραμπ ανέφεραν πως οι Ουκρανοί «είχαν μπει στο πνεύμα των διαπραγματεύσεων». Λίγο αργότερα, ο πρόεδρος Τραμπ έδωσε εντολή να συνεχιστεί η στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία, ενώ οι συνεργάτες του άρχισαν να σχεδιάζουν τα πρώτα βήματα μιας ενδεχόμενης συμφωνίας: η Ουκρανία θα παραχωρούσε εδάφη κατά μήκος της γραμμής που είχε σχεδιάσει ο Ουμέροφ, θα μπορούσε να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά η ένταξή της στο ΝΑΤΟ θα «πάγωνε».
Ο πυρηνικός σταθμός της Ζαπορίζια θα περνούσε υπό διεθνή ή αμερικανική διαχείριση, ενώ οι ΗΠΑ θα ζητούσαν από τη Ρωσία την επιστροφή της Κινμπούρν.
Η Κριμαία, ωστόσο, παρέμεινε το πιο ακανθώδες ζήτημα. Η χερσόνησος, που η Ρωσία προσάρτησε το 2014, είναι ένα ισχυρό σύμβολο εθνικής ταυτότητας και διεκδίκησης και για τις δύο πλευρές. Στο επιτελείο Τραμπ θεωρούσαν ότι η αποδοχή της Κριμαίας ως ρωσικής θα μπορούσε να αποτελέσει κίνητρο για τον Βλαντίμιρ Πούτιν. Για το Κίεβο, ωστόσο, ήταν το πιο δύσκολο ζήτημα, γεμάτο συναισθηματικό φορτίο.
Ακόμη και η αναφορά στο θέμα προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από τον Ουμέροφ. «Δεν μπορείτε να υιοθετείτε τη ρωσική προπαγάνδα που λέει ότι η Κριμαία δεν είναι ουκρανική», είπε. «Είμαι Τατάρος της Κριμαίας και η Κριμαία είναι ουκρανική», πρόσθεσε, εξηγώντας την προσωπική του σχέση με τη χερσόνησο.
Ο Ρούμπιο προσπάθησε να κατευνάσει τις αντιδράσεις, διευκρινίζοντας ότι ο Τραμπ δεν θα ζητούσε από την Ουκρανία ή τους Ευρωπαίους να αναγνωρίσουν τη ρωσική κυριαρχία. «Εμείς θα είμαστε οι μόνοι», ανέφερε. Παρά τις αντιρρήσεις, οι Αμερικανοί έθεσαν το ερώτημα αν το ζήτημα αυτό θα οδηγούσε την Ουκρανία σε αποχώρηση από τις συνομιλίες. Η απάντηση, σύμφωνα με ανώτερο αξιωματούχο, ήταν ξεκάθαρα αρνητική.
Στο τέλος, η ουκρανική πλευρά άφησε να εννοηθεί ότι «η μπάλα είναι τώρα στο γήπεδο της Ρωσίας». Και αν ο Πούτιν αρνηθεί να προχωρήσει; «Τότε θα έχει πρόβλημα με τον Ντόναλντ Τραμπ», κατέληξε ο Ρούμπιο στην συνάντηση του Τζέντα.
(ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟΥ)
Πηγή: newsit.gr