Η νέα νομοθεσία για τα τροχόσπιτα στην Ελλάδα, όπως διαμορφώθηκε με τον νόμο 5170/2025, έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από πολίτες και λάτρεις της εναλλακτικής διαβίωσης και του ελεύθερου τουρισμού. Πολλοί θεωρούν ότι οι ρυθμίσεις είναι υπερβολικά περιοριστικές, πλήττουν την ελευθερία μετακίνησης και διαμονής, και αποκλείουν ουσιαστικά τη δυνατότητα αξιοποίησης του τροχόσπιτου ως μέσου ανεξάρτητης αναψυχής. Εκφράζονται επιφυλάξεις ως προς την αναλογικότητα των απαγορεύσεων, καθώς και για την ισοπεδωτική προσέγγιση που εξισώνει τη σύντομη στάθμευση με την παρανομία. Οι αλλαγές έχουν ιδιαίτερα προβληματίσει τους ιδιώτες που χρησιμοποιούν το τροχόσπιτο με τρόπο υπεύθυνο και διακριτικό, αλλά και τους επαγγελματίες που επένδυσαν στην ανάπτυξη τουριστικών μοντέλων κινητής φιλοξενίας. Μέσα σε αυτό το κλίμα, η νομοθετική αυστηροποίηση δημιουργεί ένα νέο πλαίσιο που επιχειρεί να επιβάλει τάξη, αλλά ταυτόχρονα φέρνει στο προσκήνιο τη συζήτηση για τα όρια ανάμεσα στον έλεγχο και την ελευθερία.
Τι προβλέπει ο νόμος
Το νομικό πλαίσιο που διέπει τα τροχόσπιτα στην Ελλάδα έχει ενισχυθεί τα τελευταία χρόνια με αυστηρότερες διατάξεις, κυρίως μέσω του νόμου 5170/2025. Με βάση τον ισχύοντα Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, σε κατοικημένες περιοχές δεν επιτρέπεται η στάθμευση τροχόσπιτων, ρυμουλκούμενων και σκαφών πέραν των 24 ωρών, εκτός αν πρόκειται για ειδικά διαμορφωμένους και αδειοδοτημένους χώρους. Ωστόσο, με τον νέο νόμο, πλέον απαγορεύεται πλήρως η αυθαίρετη στάθμευση ή διανυκτέρευση τροχόσπιτων σε δημόσιους χώρους, όπως δρόμους, πάρκα, παραλίες, δάση και κοντά σε αρχαιολογικούς χώρους, ανεξαρτήτως της διάρκειας παραμονής. Δεν γίνεται διάκριση ανάμεσα στη στάθμευση και στη διανυκτέρευση, επομένως οποιαδήποτε παρουσία τροχόσπιτου σε μη οργανωμένο χώρο θεωρείται παράνομη κατάληψη.
Η νομοθεσία επιτρέπει την παρουσία μόνο ενός τροχόσπιτου σε κάθε ιδιωτικό χώρο, χωρίς χρέωση ή άδεια. Η ύπαρξη δεύτερου τροχόσπιτου θεωρείται παράνομη, εκτός εάν ο ιδιοκτήτης διαθέτει άδεια λειτουργίας τουριστικής επιχείρησης τύπου κάμπινγκ. Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση, η φιλοξενία άνω του ενός τροχόσπιτου σε οικόπεδο θεωρείται παράβαση. Στους ιδιωτικούς χώρους επιτρέπεται μόνο η προσωρινή στάθμευση τροχόσπιτου ως όχημα και όχι η μόνιμη εγκατάστασή του ως οικίσκου ή παραθεριστικής κατοικίας.
Πρόσφατα τέθηκε σε εφαρμογή υποχρεωτική διαδικασία καταχώρησης και αδειοδότησης όλων των ρυμουλκούμενων τροχόσπιτων. Πλέον, κάθε ρυμουλκούμενο πρέπει να διαθέτει δική του άδεια κυκλοφορίας και πινακίδα. Όσα κυκλοφορούν με απλούς συμβολαιογραφικούς όρους έλξης υποχρεούνται να εκδώσουν άδεια εντός εννέα μηνών από τη δημοσίευση της σχετικής απόφασης. Τα οχήματα έλξης πρέπει να είναι τεχνικά κατάλληλα να ρυμουλκούν το τροχόσπιτο και να διαθέτουν τα προβλεπόμενα διπλώματα (π.χ. Β+Ε για βάρος συνδυασμού πάνω από 3,5 τόνους).
Τα αυτοκινούμενα τροχόσπιτα θεωρούνται πλήρη επιβατικά οχήματα και υπάγονται σε όλα τα τέλη και τις υποχρεώσεις που ισχύουν για τα Ι.Χ. Ελέγχονται από ΚΤΕΟ, ασφαλίζονται με κάλυψη αστικής ευθύνης και υπόκεινται σε τέλη κυκλοφορίας ανάλογα με τον κυβισμό του κινητήρα. Επιπλέον, αν ξεπερνούν τα 1.929 κυβικά εκατοστά, υπόκεινται σε φόρο πολυτελούς διαβίωσης. Αντίθετα, τα ρυμουλκούμενα τροχόσπιτα καταβάλλουν ετήσιο πάγιο τέλος κυκλοφορίας 140 ευρώ, δεν επιβαρύνονται με τεκμήρια διαβίωσης και απαλλάσσονται από φόρο πολυτελούς διαβίωσης.
Η στάθμευση και η χρήση τροχόσπιτων εκτός οργανωμένων χώρων κάμπινγκ απαγορεύεται πλέον με σαφήνεια. Οι ιδιοκτήτες οφείλουν να χρησιμοποιούν αποκλειστικά νόμιμους, οργανωμένους και αδειοδοτημένους χώρους για την παραμονή τους. Τα κάμπινγκ οφείλουν να τηρούν τις προδιαγραφές τουριστικής επιχείρησης και να διαθέτουν τις απαραίτητες εγκρίσεις λειτουργίας από τον ΕΟΤ. Η ελεύθερη κατασκήνωση, είτε με σκηνή είτε με τροχόσπιτο, παραμένει απαγορευμένη σε ολόκληρη τη χώρα και επισύρει διοικητικά πρόστιμα και πρόσθετες κυρώσεις.
Με τις παραπάνω ρυθμίσεις, γίνεται σαφές ότι η χρήση τροχόσπιτων στην Ελλάδα επιτρέπεται μόνο υπό αυστηρές προϋποθέσεις και εντός ορίων που δεν επιβαρύνουν το δημόσιο χώρο ή το περιβάλλον. Η κατεύθυνση του νομοθέτη είναι η αποτροπή της ανεξέλεγκτης εγκατάστασης τροχόσπιτων και η ενίσχυση του θεσμού των οργανωμένων τουριστικών μονάδων.
Ακολουθήστε το
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
