Ο τομέας της υγείας στην Ευρώπη το 2025 βλέπει την τεχνητή νοημοσύνη να κερδίζει έδαφος, προσφέροντας εξατομικευμένη ιατρική φροντίδα, ταχύτερες διαγνώσεις, θεραπείες ακριβείας και υποστήριξη στην ανάπτυξη νέων φαρμάκων. Στη Φινλανδία, η AI ενσωματώνεται στην εκπαίδευση επαγγελματιών υγείας, η Εσθονία την εφαρμόζει για ανάλυση ιατρικών δεδομένων, ενώ η Ισπανία την αξιοποιεί για την ανίχνευση ασθενειών.
Ωστόσο, ειδικοί προειδοποιούν ότι ακόμα και προηγμένα μοντέλα AI μπορούν να κάνουν σοβαρά λάθη σε πολύπλοκα ηθικά ή κλινικά σενάρια. Ο ΠΟΥ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, υπογραμμίζοντας ότι η Ευρώπη υιοθετεί ταχέως την AI χωρίς να έχουν θεσπιστεί πλήρως τα απαραίτητα μέτρα προστασίας για ασθενείς και προσωπικό.
Παρά τις τεχνολογικές δυνατότητες, οι γιατροί παραμένουν αναντικατάστατοι σε επειγοντα περιστατικά, ενώ τα chatbots δυσκολεύονται με ζητήματα ψυχικής υγείας και υπάρχει κίνδυνος διάδοσης ανακριβών πληροφοριών. Εξτρεμιστικές ομάδες θα μπορούσαν θεωρητικά να εκμεταλλευτούν εργαλεία AI για τη δημιουργία βιολογικών όπλων, ικανά να προκαλέσουν πανδημία.
Πέντε βασικές αλλαγές που φέρνει η AI στην υγεία:
-
Πρόβλεψη κινδύνων: Νέα μοντέλα AI μπορούν να προβλέψουν πάνω από 1.000 ασθένειες, ακόμα και δέκα χρόνια πριν από επίσημη διάγνωση, βοηθώντας στην κατανόηση της εξέλιξής τους. Αλγόριθμοι εκτιμούν γενετικές μεταλλάξεις, καρδιαγγειακό κίνδυνο γυναικών και δείκτες χρόνιου στρες από ιατρικές απεικονίσεις.
-
Ταχύτερη διάγνωση: Ο βοηθός AI Prof. Valmed υποστηρίζει γιατρούς στη διάγνωση και θεραπεία. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, ένα στηθοσκόπιο AI εντοπίζει καρδιολογικές παθήσεις σε 15 δευτερόλεπτα, ενώ άλλα εργαλεία μειώνουν σημαντικά τον χρόνο διάγνωσης καρκίνου του προστάτη.
-
Παρακολούθηση ασθενών μετά από επέμβαση: Στη Γερμανία, η AI αυτοματοποιεί την παρακολούθηση ασθενών με στεντ, αναλύοντας απεικονίσεις αγγείων και εντοπίζοντας μοτίβα ίασης με ακρίβεια αντίστοιχη έμπειρων γιατρών.
-
Αντιμετώπιση ανθεκτικότητας στα αντιβιοτικά: Ερευνητές χρησιμοποιούν AI για την ανάπτυξη νέων θεραπειών κατά ανθεκτικών βακτηρίων και για την κατανόηση της ανοσοποιητικής απόκρισης, επιδιώκοντας αποτελεσματικά εμβόλια.
-
Αποδέσμευση γιατρών από διοικητικά καθήκοντα: Νοσοκομεία και ιατρεία χρησιμοποιούν AI για καταγραφή σημειώσεων και παραπομπών, δίνοντας περισσότερο χρόνο στους γιατρούς να επικεντρωθούν στους ασθενείς. Microsoft και Tandem Health υιοθετούν τέτοιους βοηθούς σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
Αντίλογος και προκλήσεις:
Η AI φέρνει ηθικά και πρακτικά διλήμματα: προκαταλήψεις δεδομένων, έλλειψη διαφάνειας και κίνδυνοι ασφαλείας θέτουν σε αμφισβήτηση την αξιοπιστία των εργαλείων. Μεγάλα σύνολα δεδομένων μπορεί να είναι ελλιπή ή μεροληπτικά, οδηγώντας σε λανθασμένες θεραπείες.
Μελέτη του NPJ Digital Medicine δείχνει ότι η AI μπορεί να παραβλέψει κρίσιμες λεπτομέρειες σε ηθικά διλήμματα, θέτοντας σε κίνδυνο ασθενείς. Επίσης, η υπερβολική εξάρτηση από AI μπορεί να μειώσει τις κρίσιμες δεξιότητες των επαγγελματιών υγείας.
Ο δρ Χανς Κλουγκ (ΠΟΥ Ευρώπης) προειδοποιεί ότι χωρίς σαφείς στρατηγικές, προστασία προσωπικών δεδομένων και εκπαίδευση, η AI μπορεί να ενισχύσει ανισότητες στην υγειονομική περίθαλψη. Η υπόσχεση της AI θα πραγματοποιηθεί μόνο αν οι άνθρωποι και οι ασθενείς παραμένουν στο επίκεντρο κάθε απόφασης.
Πηγή: in.gr