Με την προχθεσινή πρώτη εκδήλωση παρουσίασης των γενικών θεματών αξόνων που θα διέπουν το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΤΠΣ) του Δήμου Ιωαννιτών, γίναμε μέρος ως τοπική κοινωνία, ενός αγώνα δρόμου μερικών μηνών που καλώς εχόντων των πραγμάτων θα ευτυχήσει να έχει τέλος… Μια μελέτη υπερκείμενου πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού, όπως η συγκεκριμένη, έχει εξασφαλισμένη και πολύ συγκεκριμένη ως προς τους χρόνους εκταμίευσης, χρηματοδότηση και περίοδο υλοποίησης, τα σχετικά ασφυκτικά χρονικά όρια του Ταμείου Ανάκαμψης.
Επειδή ακριβώς εδώ μιλάμε για Ευρώπη και όχι για ελληνικό δημόσιο, είναι πάρα πολύ πιθανό να μη δοθούν παρατάσεις σε αυτά τα χρονοδιαγράμματα του Ταμείου Ανάκαμψης και όπως ειπώθηκε στην εκδήλωση που φιλοξενήθηκε στο χώρο του ΤΕΕ, από την υπεύθυνη της μελετητικής ομάδας, οι ίδιοι δουλεύουν ως να μην πρόκειται να δοθεί παράταση, γιατί έχουν το άγχος της πληρωμής τους, από το Ταμείο Ανάκαμψης, όταν αυτό θα ολοκληρωθεί.
Χοντρικά δυο χρόνια λοιπόν, με αφετηρία το Νοέμβριο του 2024, όταν και υπογράφτηκε η σύμβαση του αναδόχου με το Δήμο Ιωαννιτών, με κύριο του έργου το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Στη διάρκεια αυτών των τεσσάρων μηνών, οι μελετητές έχουν “ξεψαχνίσει” όλο το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο για τους θεματικούς άξονες που προβλέπονται για το ΤΠΣ από το ΥΠΕΝ, τα παλαιότερα σχέδια πολεοδομικών μελετών από το Περιφερειακό Χωροταξικό Πλαίσιο, το Ρυθμιστικό Σχέδιο του Λεκανοπεδίου Ιωαννίνων που δεν θεσμοθετήθηκε ποτέ – η μοίρα των Ρυθμιστικών είναι να εκπονούνται αλλά να μην θεσμοθετούνται… είπε χαρακτηριστικά στην παρέμβασή του ο πρώην Υπουργός Σταύρος Καλογιάννης που συνέδεσε το Ρυθμιστικό με το όνομά του – τα παλιά ΓΠΣ, το θεσμοθετημένο ΣΧΟΟΑΠ του τέως Δήμου Μπιζανίου κοκ. Καλώς ή κακώς, η περιοχή του Λεκανοπεδίου των Ιωαννίνων εντάσσεται στο μεγαλύτερο μέρος της σε εκτάσεις χαρακτηρισμένες Natura και αυτό θα είναι το πολύ δεσμευτικό ανώτατο πλαίσιο, μέσα στο οποίο είναι υποχρεωμένοι να κινηθούν και θα κινηθούν, οι μελετητές, προσαρμόζοντας τα σενάρια, τρία τον αριθμό, που στην επόμενη φάση εκπόνησης του ΤΠΣ, βάσει της διαδικασίας, οφείλουν να παραδώσουν στο Δήμο.
Ένα… “κουτάκι” τέλος, με το οποίο θα πρέπει αναγκαστικά και απαραίτητα να ταιριάξει το υπό εκπόνηση ΤΠΣ του Δήμου Ιωαννιτών, είναι η Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη που περιλαμβάνει τη Λίμνη Παμβώτιδα και από την οποία θα προέλθει και το Προεδρικό Διάταγμα της Λίμνης, κάποια στιγμή στον ορατό ορίζοντα, αν όπως αναφέρθηκε στην εκδήλωση της Δευτέρας, η ΕΠΜ έχει μπει στο τελικό της στάδιο, λίγο πριν την έκδοση του σχετικού ΠΔ. Κι εδώ, ευτυχής συγκυρία είναι το γεγονός ότι στη μελετητική ομάδα του ΤΠΣ, μετέχει εταιρεία που είχε την ευθύνη της εποπτείας των ΕΠΜ, άρα που ξέρει την περιοχή μελέτης του ευαίσθητου οικοσυστήματος της Παμβώτιδας.
Οι κρίσιμοι ρόλοι
Για το διάστημα που έπεται, έγιναν εκκλήσεις προς τους πολίτες, προς ομάδες πολιτών και καλώς εννοούμενων… συμφερόντων, προς συλλογικότητες και φορείς, να καταθέσουν απόψεις, να μπουν στην πλατφόρμα της δημόσιας διαβούλευσης – εδώ – και να καταθέσουν απόψεις και προτάσεις. Οι μελετητές θα εξετάσουν αυτές και βάσει των πολύ αυστηρά ισχυόντων, θα καταλήξουν στις σεναριακές προτάσεις τους. Η επιτροπή παρακολούθησης της μελέτης απαρτίζεται από τρία μέλη: τον εκπρόσωπο του ΤΕΕ, τον εκπρόσωπο του ΥΠΕΝ και τον εκπρόσωπο του Δήμου Ιωαννιτών. Ο τελευταίος, η Διεύθυνση Πολεοδομίας του Δήμου Ιωαννιτών πιο συγκεκριμένα, είναι η αρχή που θα έχει το μεγάλο βάρος της ευθύνης να εισηγηθεί εκ μέρους του Δήμου Ιωαννιτών τα σημεία που κρίνει απαραίτητα να συμπεριληφθούν στο υπό εκπόνηση Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο και όπως λένε άνθρωποι της δημοτικής αρχής Μπέγκα, πρόκειται για μια υπηρεσία που γνωρίζει καλά τη δουλειά της γι’ αυτό και υπάρχει προς αυτήν απόλυτη εμπιστοσύνη.
Ένα ενδιαφέρον στοιχείο που ακούστηκε στην εκδήλωση της Δευτέρας, από την εκπρόσωπο των μελετητών επίσης, ήταν πως τα πρώτα σχόλια στη διαβούλευση που “τρέχει”, είναι αιτήματα για πολεοδόμηση. Τονίστηκε δε από όλες τις πλευρές, πως το ΤΠΣ δεν είναι ρυμοτομικό σχέδιο, για να ικανοποιήσει ανάγκες οικιστικές και δόμησης αποκλειστικά, αφού το ΤΠΣ ως υπερκείμενος σχεδιασμός περιλαμβάνει τα πάντα: δομημένο και μη, αλλά και φυσικό περιβάλλον, πολιτιστικά μνημεία και για πρώτη φορά, πολεοδομικός σχεδιασμός θα περιγράφει τα απαραίτητα έργα πολιτικής προστασίας, ως απάντηση στην κλιματική κρίση. Άρα, ένα μέρος μόνο του ΤΠΣ θα αφορά και τη δόμηση, δεσμεύοντας μελλοντικά για αρκετά χρόνια περιοχές, αλλά δεν είναι αυτός ο κύριος σκοπός του.
Κι εδώ ακριβώς, στα συμφέροντα και στις πιέσεις που είναι βέβαιο πως θα αρχίσουν σιγά σιγά να εκδηλώνονται ως αιτήματα και διεκδικήσεις από πολίτες ή ομάδες πολιτών, είναι κρίσιμο το πως θα απαντήσει η νυν δημοτική αρχή, γιατί δεν θα είναι αυτομάτως σαφές και ξεκάθαρο σε όλους πως το ΤΠΣ δεν είναι μια μελέτη που παραγγέλνει ο Δήμος Ιωαννιτών και που άρα, εκπονείται βάσει των κατευθύνσεων που εκείνος έδωσε στους μελετητές… Η δημοτική αρχή στο τέλος της διαδικασίας αυτής, πιθανά να πληρώσει ένα πολιτικό κόστος που δεν θα της πρέπει, αν αιτήματα πολλών πολιτών δεν ικανοποιηθούν από το ΤΠΣ, γιατί θα είναι εκτός των επιτρεπομένων από το θεσμικό πλαίσιο. Το κόστος αυτό ακολουθεί κάθε διοίκηση, έτσι γίνεται η πολιτική και δε μπορεί κανείς να κάνει αλλιώς.
Έξυπνο θα ήταν για τη διοίκηση Μπέγκα, γρήγορα να δεσμεύσει όλες τις πολιτικές δυνάμεις του Δήμου Ιωαννιτών πάνω στις γενικά παραδεκτές αρχές, τις οποίες κρίνεται πως πρέπει να ακολουθήσει το ΤΠΣ για να γίνει το χρήσιμο αναπτυξιακό εργαλείο του Δήμου μας, για τις επόμενες δεκαετίες. Μία εξ αυτών άλλωστε, η παράταξη “Ιωάννινα_2023” δημοσιοποίησε τις απόψεις της, ανοιχτά και τίμια. Αυτό οφείλουν να κάνουν όλοι, για να έχουμε ανοιχτά τα χαρτιά πάνω στο τραπέζι.
Την ίδια ώρα όμως, θα κριθούν και τα υπόλοιπα πολιτικά πρόσωπα αλλά και συλλογικότητες που “διακονούν” την περιοχή και αν επιχειρήσουν να παίξουν μικροπολιτικά με ομαδούλες και μικροσυμφέροντα, θα πρέπει να καταγγελθούν άμεσα και να τονιστούν οι ασυμβατότητες που δεν επιτρέπουν το ένα ή το άλλο χατήρι… όσο κι αν φωνάζει ο τάδε Σύλλογος ή ο δείνα βουλευτής.
Το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο είναι μια πολύ δύσκολη άσκηση που μόλις ξεκίνησε και απαιτεί από όλους σοβαρότητα στην πράξη.
Παναγιώτης Μπούρχας
Ακολουθήστε το
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
