Η Μονή Βοτσάς ή Βουτσάς αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, βρίσκεται ανάμεσα στα χωρία Γρεβενίτι, Φλαμπουράρι και Δόλιανη του Δήμου Ζαγορίου, μεταξύ της δασωμένης πλαγιάς και του περίπου 70 στρ. αμπελώνος πάνω από τη ανατολική όχθη του ποταμού Βάρδα, επί της ΄΄βασιλόστρατας΄΄, η οποία οδηγούσε προς την Κωνσταντινούπολη.
Η περιοχή υπήρξε άλλοτε σημαντικός σταθμός των καραβανιών, που ταξίδευαν από τη Θεσσαλία και τη Μακεδονία προς την Ήπειρο και αντίστροφα, ακολουθώντας μία από τις σημαντικότερες οδικές αρτηρίες επί Ρωμαϊκής εποχής και Τουρκοκρατίας. Μια οδική αρτηρία που ξεκίναγε από την Θεσσαλία και τη Δυτική Μακεδονία, πέρναγε από το οροπέδιο Πολιτσιές του Μετσόβου –όπου και οι πηγές του Αώου ποταμού-, κατέβαινε στη Μονή Βοτσάς κι από κει ακολουθούσε τον ποταμό Βάρδα για να καταλήξει στα Γιάννενα ή το Κεντρικό και το Δυτικό Ζαγόρι, για να φτάσει στην Κόνιτσα κι’ από κει, κατά μήκος του Αώου ποταμού, στο Ιόνιο πέλαγος.
Στη μακρόχρονη πορεία της ιστορίας μέσα από πολλά προβλήματα και δυσκολίες, η Ι.Μονή διατηρήθηκε ως ενεργό ανδρικό μοναστήρι με ηγούμενο τον Παντελεήμονα μέχρι το 1943, οπότε και το έκαψαν οι Γερμανοί. Μια νέα πυρκαγιά το 1993 θα την αφήσει πλέον έρημη, ιεροσυλημένη και λεηλατημένη μέχρι το έτος 1998 οπότε επανδρώθηκε ξανά και ξεκίνησε η λειτουργία και η ανακαίνισή της που συνεχίζεται μέχρι σήμερα σε πολλαπλές κατευθύνσεις, την συντήρηση των τοιχογραφιών και του Ι.Ναού, την αποκατάσταση των κελλιών και των λοιπών βοηθητικών χώρων, την διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου και την αξιοποίηση του αμπελώνα των 70 περίπου στρεμμάτων.
Η Ι.Μονή πανηγυρίζει στην απόδοση της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, στις 23 Αυγούστου, οπότε και εκτίθενται σε προσκύνημα τα Ιερά Λείψανά της μεταξύ των οποίων και τεμάχιον του Τιμίου Σταυρού, πολύτιμο αφιέρωμα του κτήτορα Αυτοκράτορά της.
