Την Πέμπτη 22/2/2024 επισκέφθηκαν το σχολείο μας ο κ. Παναγιώτης Ζούπας, δάσκαλος και διευθυντής της σχολής Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας, «Τούνελ της σιωπής», η κα Σεβαστή Νάκη και ο κ. Σταύρος Βασιλάκης μαζί με τον υπέροχο σκύλο τους την Αύρα, η οποία έχει εκπαιδευτεί για να αποτελέσει τον ιδανικότερο σύντροφο ανθρώπων με προβλήματα όρασης προσφέροντάς τους αυτόνομη και ασφαλή μετακίνηση.
Η επίσκεψή τους στο σχολείο μας είχε προγραμματιστεί στο πλαίσιο εκδήλωσης με σκοπό την αποδόμηση των στερεότυπων και των προκαταλήψεων σχετικά με την αναπηρία μέσω της βιωματικής μάθησης, δηλαδή της διαδικασίας που προωθεί παράλληλα την προσωπική ανάπτυξη των μαθητών, καθώς και την ευαισθητοποίησή τους σε κοινωνικά προβλήματα και σε θέματα ανθρώπινων σχέσεων. Στηριζόμενοι στο δεδομένο ότι η αναπηρία μας αφορά όλους, διότι είμαστε όλοι εν δυνάμει ανάπηροι, ο μοναδικός τρόπος για να επικοινωνήσουμε μεταξύ μας είναι να γνωρίσουμε τις ιδιαίτερες πτυχές της καθημερινότητάς των ανθρώπων με αναπηρία και όχι τις «ειδικές τους ανάγκες».
Οι καλεσμένοι μας αποδέχτηκαν άμεσα και με μεγάλη χαρά την πρόσκλησή μας και μας έδωσαν συγχρόνως δύο μοναδικές ευκαιρίες, από τη μια να γνωρίσουμε και να ανακαλύψουμε τον κόσμο των σκύλων-οδηγών τυφλών και την εξαιρετική σχέση η οποία αναπτύσσεται ανάμεσα σε έναν τυφλό άνθρωπο και τον αξιόπιστο και αφοσιωμένο σκύλο-οδηγό του και από την άλλη να επικοινωνήσουμε με τη «Σιωπή» γνωρίζοντας μια εναλλακτική μορφή επικοινωνίας μέσω της νοηματικής γλώσσας.
Με τη βοήθεια αυτών των ανθρώπων μας δόθηκε η ευκαιρία να αποδομήσουμε στερεότυπα τα οποία υπάρχουν σχετικά με το τι θεωρούμε αναπηρία, καθώς η αναπηρία δεν ορίζει την ταυτότητα ή τις δυνατότητες ενός ατόμου. Η αναπηρία δεν αποτελεί εμπόδιο, σε αντίθεση με τις προκαταλήψεις. Αναμφισβήτητα οι άνθρωποι με αναπηρία έχουν πολλές δυνατότητες και ταλέντα, ακριβώς όπως και οι υπόλοιποι άνθρωποι και αναπτύσσουν εξαιρετικές δεξιότητες και επιδόσεις σε διάφορους τομείς.
Ήταν εξαιρετικό το παράδειγμα της συναδέλφου μας της κας Μαλάτου Περσεφόνης και ο προβληματισμός που μας έθεσε: «Υποθέστε ότι κάποιος ακούει τις ειδήσεις στην τηλεόραση και του κλείνουμε τον ήχο. Ο άνθρωπος αυτός είναι άτομο μειωμένων ικανοτήτων επειδή δεν μπορεί να καταλάβει την παρουσιάστρια της νοηματικής;» Η απάντηση προφανώς και είναι αρνητική και το συμπέρασμα που αβίαστα προκύπτει είναι ότι αν μεταβληθούν οι συνθήκες που μας περιβάλλουν μειώνονται ή αυξάνονται και οι ικανότητές μας.
Μάθαμε για την νοηματική γλώσσα, για το αλφάβητό της, για τον τρόπο επικοινωνίας με ανθρώπους οι οποίοι δεν ακούνε, για το σύστημα Μπράιγ, την ιδιαίτερη εκπαίδευση που χρειάζεται ένας σκύλος για να πιστοποιηθεί ως σκύλος-οδηγός τυφλών, πως πρέπει να συμπεριφερθούμε αν έρθουμε σε επαφή με έναν σκύλο-οδηγό την ώρα της εργασίας του. Ενημερωθήκαμε για τον αγώνα που κάνουν συνάνθρωποί μας για να πείσουν για την αναγκαιότητα των σκύλων-οδηγών, τη στιγμή που η εκπαίδευσή τους και η ανατροφή τους βασίζεται 100% σε δωρεές ιδιωτών και εταιρειών. Απολαύσαμε το παιχνίδι της παντομίμας και σχηματίσαμε τις πρώτες μας λέξεις στην νοηματική γλώσσα.
Το σημαντικότερο όμως όλων είναι ότι γνωρίσαμε ανθρώπους με ένα μεγάλο ταλέντο, τη δύναμη της θέλησή τους και θυμηθήκαμε τα λόγια του Ν. Καζαντζάκη: «Ε! κακομοίρη άνθρωπε, μπορείς να μετακινήσεις βουνά, να κάμεις θάματα, κι εσύ να βουλιάζεις στην κοπριά, στην τεμπελιά και στην απιστία! Θεό έχεις μέσα σου, Θεό κουβαλάς και δεν το ξέρεις —το μαθαίνεις μονάχα την ώρα που πεθαίνεις, μα ‘ναι πολύ αργά»
Οι μαθητές μας παρακολούθησαν τους καλεσμένους μας με ενδιαφέρον και ενθουσιασμό, έθεταν ερωτήματα, συζητούσαν μεταξύ τους, αλληλοεπιδρούσαν με τους συμμαθητές τους και τους καλεσμένους μας. Συνεχώς αυξάνονταν το ενδιαφέρον και η συμμετοχή τους, ιδιαίτερα στα παιχνίδια για την γνωριμία της νοηματικής. Αγκάλιαζαν την Αύρα -κυριολεκτικά έκλεψε τις καρδιές μας- ρωτούσαν συνεχώς για αυτή και θαύμασαν την πειθαρχία της. Αυτή από τη μεριά της μας έδειξε εμπιστοσύνη, ήταν υπάκουη, ήρεμη και απόλυτα αφοσιωμένη στους ανθρώπους της και στην αποστολή της.
Ένιωσα μεγάλη έκπληξη όταν στο τέλος της εκδήλωσης με πλησίασε μια μαθήτρια εμφανώς συγκινημένη και μου είπε: «Κυρία αν το σχολείο μας μάθαινε κάθε μέρα αυτά που μας έμαθε σήμερα, θα ξυπνούσα κάθε πρωί με μεγάλη χαρά και θα ερχόμουν εδώ».
Παραφράζοντας, ίσως χωρίς να τα γνωρίζει η μαθήτριά μας τα λόγια του Α. Καμύ: «Το σχολείο μας προετοιμάζει για τη ζωή σε έναν κόσμο που δεν υπάρχει», εξέφρασε την επιθυμία της για ένα σχολείο που θα την προετοιμάζει για έναν κόσμο που υπάρχει και θα βοηθά στην ουσιαστική κοινωνικοποίησή της.
Ολοκληρώνοντας θέλω να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου στην κα Σεβαστή Νάκη, στον κ. Σταύρο Βασιλάκη, στον κ. Παναγιώτη Ζούπα και στην Αύρα που μοιράστηκαν τα βιώματά τους και την καθημερινότητά τους, με τους μαθητές μας. Η παρουσία τους, η ενθάρρυνσή τους, οι γνώσεις και οι εμπειρίες που μοιράστηκαν μαζί μας ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρουσες και εποικοδομητικές.
Επίσης θα ήθελα να ευχαριστήσω τη συνάδελφό μας κα Μαλάτου Περσεφόνη για την υπέροχη ιδέα αυτής της εκδήλωσης και για την βοήθεια της προκειμένου να πραγματοποιηθεί.
